Toekomst-verkenning benadrukt belang stelselkeuzes
Herinrichting van ons stelsel voor sociale zekerheid gaat onvermijdelijk gepaard met ‘afruilen’ tussen bestaanszekerheid, bevordering van participatie, eenvoud en betaalbaarheid. Dit is een kwestie van kiezen en consequenties aanvaarden, want al deze doeleinden gelijktijdig in dezelfde mate bereiken is onmogelijk. Dit zijn belangrijke inzichten die naar voren komen uit een toekomstverkenning van het Centraal Planbureau (CPB).
Het CPB voerde een langetermijnverkenning uit die tot doel heeft de politiek te helpen weloverwogen keuzes te maken voor de toekomst. De publicatie Kiezen voor later: vier visies voor 2050 werkt 4 scenario’s uit voor 5 thema’s. Behalve voor de sociale zekerheid is hierbij aandacht voor economische ontwikkeling, de arbeidsmarkt, de zorg en ruimte & wonen. De 4 scenario’s zetten steeds één specifieke maatschappijvisie voorop. Hierdoor ligt het accent afwisselend op materiële welvaart (Markt), meer zelfvoorziening (Autonoom), natuur & leefbaarheid (Duurzaam) en solidariteit (Samen). Zo komt helder in beeld wat de positieve en negatieve consequenties van ieder accent zijn.
Er valt daadwerkelijk wat te kiezen
Een belangrijke conclusie is dat er op het gebied van de sociale zekerheid daadwerkelijk wat te kiezen valt: de scenario’s werken hier heel verschillend op uit. Volgens het CPB laten de uitkomsten daarnaast vooral ook zien dat er over de hele linie zelden ‘gratis’ keuzes zijn: investeren in het een gaat vaak ten koste van het ander. Tegelijkertijd is tijdig bewuste keuzes maken volgens de opstellers van het rapport essentieel. Naarmate noodzakelijke maatregelen langer vooruit worden geschoven, neemt het risico op abrupte en dure aanpassingen verder toe.
Hoofdlijnen van de CPB-scenario’s voor de sociale zekerheid
|
Meer weten?
