Kabinet wil investeren in kennisontwikkeling en vergoedingen beroepsziekten


Als het aan het kabinet ligt, komt er een stabiele financiering voor tegemoetkomingen aan mensen die lijden aan een beroepsziekte. Daarnaast moet er een langlopend onderzoeksprogramma komen naar ziekten die het gevolg zijn van blootstelling aan gevaarlijke stoffen op het werk. Hierin moeten publieke en private partijen kennis gaan ontwikkelen, bundelen en delen. Het doel is dat onder meer huis- en bedrijfsartsen gezondheidsklachten door het werk eerder en beter gaan herkennen.
Volgens het wetsvoorstel gaat de Arbeidsomstandighedenwet twee nieuwe artikelen 9a en 9b bevatten. Het ene regelt de financiering van tegemoetkomingen aan slachtoffers van beroepsziekten en het andere de subsidiëring van een doorlopend kennisprogramma. Deze grondslagen in de wet moeten de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) een duurzame basis geven om periodiek subsidie te verstrekken. Zo moet een stabiele financiering ontstaan voor regelingen die een tegemoetkoming bieden aan werknemers met een beroepsziekte. En ook voor kennisactiviteiten ter voorkoming of beperking van zulke ziekten.
Kabinet mikt op stabiele financiering tegemoetkomingen
Ons land kent twee regelingen voor slachtoffers van beroepsziekten. Sinds 2014 kunnen werknemers een beroep doen op de Regeling tegemoetkoming asbestslachtoffers (Regeling-TAS). In 2023 kwam hier de Tegemoetkoming stoffengerelateerde beroepsziekten (TSB) bij. Bij gebrek aan een wettelijke grondslag is de financiering van deze twee regelingen op de lange termijn onzeker. Met dit wetsvoorstel wil het kabinet hier verandering in brengen. Dit sluit ook aan bij het plan om de TSB-regeling in de toekomst uit te breiden, zodat bij meer stoffengerelateerde beroepsziekten een tegemoetkoming mogelijk is. Nu gelden die maar voor een beperkt aantal beroepsziekten: maligne mesothelioom of asbestose, longkanker door asbest, allergisch beroepsastma of schildersziekte (CSE).
Ook ontwikkeling en toepassing van kennis is een doel
Met het kennisprogramma zet het kabinet daarnaast in op kennisontwikkeling, bewustwording en betere ondersteuning van werkgevers en werknemers. Ons sociale stelsel geeft werknemers recht op loondoorbetaling en een arbeidsongeschiktheidsuitkering ongeacht de vraag of hun aandoening is veroorzaakt door het werk. Als gevolg hiervan is er geen krachtige stimulans voor kennisontwikkeling op het gebied van beroepsziekten. Het kennisprogramma moet die alsnog bieden. Daarnaast moet het bevorderen dat betrokken partijen de wél beschikbare kennis beter toepassen. Nu herkennen huisartsen, medisch specialisten en bedrijfsartsen gezondheidsklachten te vaak nog niet als stoffengerelateerde beroepsziekten, constateert het kabinet.
Overheid geeft de koers aan in hoofdlijnennotitie
Bij het kennisprogramma denkt het kabinet in eerste instantie aan een jaarlijks bedrag van € 5,5 miljoen vanaf 2027. Voor de subsidieverstrekking heeft het een aanpak voor ogen waarbij de minister van SZW eerst een hoofdlijnennotitie publiceert. Deze maakt duidelijk waar volgens de regering onderzoek naar moet worden gedaan. Daarnaast kan de notitie nadere eisen stellen aan het samenwerkingsverband van publieke en private partijen dat de subsidie moet gaan ontvangen. Denk bijvoorbeeld aan eisen ten aanzien van al opgebouwde kennis en ervaring binnen de aan het verband deelnemende instellingen. Of aan samenwerking met partijen daarbuiten.
Meer weten?